El-Sayed El-Bushra - <div style="text-align: justify; "><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">El-Bushra, El-Sayed. An Atlas of Khartoum Conurbation. Khartoum: University of Khartoum Press, 1976, 97 s.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;; font-weight: bold;">ÖZET</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;; font-weight: bold;"><br></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;; font-weight: bold;">Hartum Kümekent Atlası</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;; font-style: italic;">An Atlas of Khartoum Conurbation</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">Hartum Kümekenti Üç Şehre işaret etmektedir: Hartum, Kuzey Hartum ve Beyaz ve Mavi Nil’in kesişme noktasında bulunan Omdurman. Atlas’ın ilk bölümü olan “Fiziki Konum”, bölgenin coğrafi konumunu, jeolojisini ve iklimsel koşullarını tasvir etmektedir.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">İkinci bölüm olan “Yükseliş ve Gelişme”, Üç Şehrin tarihsel bir incelemesidir ve civardaki tarihöncesi yerleşimlerle başlayıp Hristiyan ve İslam dönemlerine geçmektedir. MS 1500 yılını takiben söz konusu üç alanın her birinde küçük birer köy ortaya çıkmıştır. Türk-Mısır döneminde (1821–85) Hartum köyü Sudan’ın başkenti seçilmiş ve 300.000 nüfuslu bir şehre dönüşmüştür. Omdurman ve Kuzey Hartum ise köy olarak kalmıştır.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">Mahdiyya döneminde (1885–98) başkent Omdurman’a taşınmış ve Hartum harabeye dönmüştür. Condominium döneminin (1898–1956) ilk yıllarında Hartum Avrupa modeline göre düzenlenmiş bir mastır plan dâhilinde yeniden inşa edilmiştir. Planlama ve imar düzenlemeleri getirilmiş, farklı toplumsal katmanlar için üç sınıflı bir yerleşim alanı sistemi benimsenmiştir.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">Bağımsızlıktan sonra hükümetin ve hizmetlerin merkezileşmesi, endüstriyel ve ticari yoğunlaşmaya ve dolayısıyla da kırsal bölgelerden başkente doğru artan bir göçe yol açmıştır.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">Eser aynı zamanda Üç Şehrin 1900’deki 50.000’lik nüfusunun 1979’da 1.000.000’a ulaşmasını ve bu artışın nüfus yapısı ile toplumsal hizmetler, dağılım ve yoğunluk üzerindeki etkisini de tartışmaktadır. Bu çalışma, muhtemelen söz konusu hızlı değişimin izinsiz yerleşimler üzerindeki etkisine değinen ilk çalışmadır; ancak güvenlik, sağlık, yiyecek temini vb. açılardan sonuçları teyit etmede yetersiz kalmıştır.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: justify; "><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">“Toprağın Kullanımı” konusuna ayrılmış olan bölüm, hava fotoğrafları ve hava fotoğraf haritalarıyla geniş oranda resmedilmiş olup toprağın kullanımı ve 1960’lardaki gelişimin yönü hakkındaki temel özellikleri sunmaktadır. “Etki Alanı” başlıklı son bölüm ise Başkent ile yakın çevresi arasındaki karşılıklı ilişkiyi irdelemenin önemine dikkat çekmektedir.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">Fathi Bashier</span></div><div style="text-align: justify; "><span style="font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">Çeviren Hasan Çolak</span></div>
Hartum Kümekent Atlası
Type
abstract
Year
2014
El-Bushra, El-Sayed. An Atlas of Khartoum Conurbation. Khartoum: University of Khartoum Press, 1976, 97 s.

ÖZET

Hartum Kümekent Atlası

An Atlas of Khartoum Conurbation

Hartum Kümekenti Üç Şehre işaret etmektedir: Hartum, Kuzey Hartum ve Beyaz ve Mavi Nil’in kesişme noktasında bulunan Omdurman. Atlas’ın ilk bölümü olan “Fiziki Konum”, bölgenin coğrafi konumunu, jeolojisini ve iklimsel koşullarını tasvir etmektedir.

İkinci bölüm olan “Yükseliş ve Gelişme”, Üç Şehrin tarihsel bir incelemesidir ve civardaki tarihöncesi yerleşimlerle başlayıp Hristiyan ve İslam dönemlerine geçmektedir. MS 1500 yılını takiben söz konusu üç alanın her birinde küçük birer köy ortaya çıkmıştır. Türk-Mısır döneminde (1821–85) Hartum köyü Sudan’ın başkenti seçilmiş ve 300.000 nüfuslu bir şehre dönüşmüştür. Omdurman ve Kuzey Hartum ise köy olarak kalmıştır.

Mahdiyya döneminde (1885–98) başkent Omdurman’a taşınmış ve Hartum harabeye dönmüştür. Condominium döneminin (1898–1956) ilk yıllarında Hartum Avrupa modeline göre düzenlenmiş bir mastır plan dâhilinde yeniden inşa edilmiştir. Planlama ve imar düzenlemeleri getirilmiş, farklı toplumsal katmanlar için üç sınıflı bir yerleşim alanı sistemi benimsenmiştir.

Bağımsızlıktan sonra hükümetin ve hizmetlerin merkezileşmesi, endüstriyel ve ticari yoğunlaşmaya ve dolayısıyla da kırsal bölgelerden başkente doğru artan bir göçe yol açmıştır.

Eser aynı zamanda Üç Şehrin 1900’deki 50.000’lik nüfusunun 1979’da 1.000.000’a ulaşmasını ve bu artışın nüfus yapısı ile toplumsal hizmetler, dağılım ve yoğunluk üzerindeki etkisini de tartışmaktadır. Bu çalışma, muhtemelen söz konusu hızlı değişimin izinsiz yerleşimler üzerindeki etkisine değinen ilk çalışmadır; ancak güvenlik, sağlık, yiyecek temini vb. açılardan sonuçları teyit etmede yetersiz kalmıştır.

“Toprağın Kullanımı” konusuna ayrılmış olan bölüm, hava fotoğrafları ve hava fotoğraf haritalarıyla geniş oranda resmedilmiş olup toprağın kullanımı ve 1960’lardaki gelişimin yönü hakkındaki temel özellikleri sunmaktadır. “Etki Alanı” başlıklı son bölüm ise Başkent ile yakın çevresi arasındaki karşılıklı ilişkiyi irdelemenin önemine dikkat çekmektedir.

Fathi Bashier
Çeviren Hasan Çolak
Citation
Bashier, Fathi. '"Turkish abstract of 'An Atlas of Khartoum Conurbation'". Translated by Çeviren Hasan Çolak. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 199. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Authorities
Collections
Copyright
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University
Country
Sudan
Language
Turkish
Related Documents