Archnet > Publication > İslam Tarihinde Qus

Muhammad ʻAbduh Hajjaji - <div style="text-align: right; "><br></div><div><div style="text-align: right; ">حجاجي، محمد عبده. قوص في التاريخ الإسلامي. القاهرة: الهيئة المصرية العامة للكتاب، ١٩٨٢ ، ٣٦٣ ص</div><div><br></div><div>Hajjaji, Muhammad ʻAbduh. Qus fi al-Tarikh al-Islami. Cairo: Al-Hay’ah al-Misriyyah al-‘Ammah lil-Kitab, 1982, 363 s.</div><div><br></div><div style="text-align: center; "><span style="font-weight: bold;">ÖZET</span></div><div style="text-align: center; "><span style="font-weight: bold;"><br></span></div><div style="text-align: center; "><span style="font-weight: bold;">İslam Tarihinde Qus</span></div><div style="text-align: center; "><br></div><div style="text-align: center; "><span style="font-style: italic;">قوص في التاريخ الإسلامي</span></div><div><br></div><div>Kitap, yazarın Yukarı Mısır’ın başkenti olarak Qus şehrinin coğrafi merkeziliğine odaklandığı altı bölüme ayrılmıştır. İslami dönemde şehrin idari bölümlenmesine ve Arapların fethinden Eyyubi Dönemi’nin sonuna kadar şehirdeki Arap kabilelerine dair genel bir bakış sunan kitap aynı zamanda şehrin coğrafi konumu ve tarifini de vermektedir. Ne var ki, yazar bu bölümde akademik disiplinden uzak bir biçimde propaganda benzeri bir yöntem izlemeye meyletmektedir. Sonrasında kitap, şehrin toplumsal tarihinin hızlı bir analizini sunarak Qus cemaatine ve yabancı azınlıklar ve pazarlarına işaret etmek suretiyle devam etmektedir. Son iki bölümde yazar en önemli ilim akımlarını listelemekte; araştırmacıları şehrin anıtlarını tanımlamaya ve çalışmaya davet ederek şehirdeki İslami mimari eserlerini sıralamaktadır.</div><div><br></div><div>Kitabın önemli özelliklerinden biri, yazarın Memlük döneminde Qus’un bölgelerini tartışırken kullandığı kaynakları öylesine sıralamak yerine, niye bunları seçtiğini gerekçelendirmesidir. Ancak, yazarın belirli bir kaynağa gösterdiği güven, o kaynağa çok fazla bel bağlamasına yol açmış ve bunun sonucu da sayfalarca aynı kaynağın kullanılması olmuştur. Bu da bazı durumlarda zayıf bir içeriğe işaret etmektedir.</div><div><br></div><div>Kitap Arapların fethiyle başlayıp, Memlukler’in hâkimiyetine kadar süren dönemde Qus’un aldığı ve buradan yapılan göçlerin tarihi ile siyasi tarih ve şehirdeki kabilevi ve etnik çeşitliliğini birbirine bağlamada yararlı bir kaynak olmaya devam etmektedir. </div><div><br></div><div>Bütün olarak bakıldığında kitap, bu doğu şehrine, değerlendirme içermeyen, ancak araştırmacıların bazı kaynakları çıkarsamasına olanak veren genel bir giriş olarak sınıflandırılabilir. Bunun yanında araştırmacılar, Qus’taki kadınların ve Hristiyanlar ve Şiiler gibi dinî azınlıkların durumlarına dair bir tasvirden de yararlanacaklardır.</div><div><br></div><div>Mustafa Abulhimal</div><div><br></div><div>Çeviren Metin Yeğenoğlu</div></div>

Type

abstract

Year

2014

حجاجي، محمد عبده. قوص في التاريخ الإسلامي. القاهرة: الهيئة المصرية العامة للكتاب، ١٩٨٢ ، ٣٦٣ ص

Hajjaji, Muhammad ʻAbduh. Qus fi al-Tarikh al-Islami. Cairo: Al-Hay’ah al-Misriyyah al-‘Ammah lil-Kitab, 1982, 363 s.

ÖZET

İslam Tarihinde Qus

قوص في التاريخ الإسلامي

Kitap, yazarın Yukarı Mısır’ın başkenti olarak Qus şehrinin coğrafi merkeziliğine odaklandığı altı bölüme ayrılmıştır. İslami dönemde şehrin idari bölümlenmesine ve Arapların fethinden Eyyubi Dönemi’nin sonuna kadar şehirdeki Arap kabilelerine dair genel bir bakış sunan kitap aynı zamanda şehrin coğrafi konumu ve tarifini de vermektedir. Ne var ki, yazar bu bölümde akademik disiplinden uzak bir biçimde propaganda benzeri bir yöntem izlemeye meyletmektedir. Sonrasında kitap, şehrin toplumsal tarihinin hızlı bir analizini sunarak Qus cemaatine ve yabancı azınlıklar ve pazarlarına işaret etmek suretiyle devam etmektedir. Son iki bölümde yazar en önemli ilim akımlarını listelemekte; araştırmacıları şehrin anıtlarını tanımlamaya ve çalışmaya davet ederek şehirdeki İslami mimari eserlerini sıralamaktadır.

Kitabın önemli özelliklerinden biri, yazarın Memlük döneminde Qus’un bölgelerini tartışırken kullandığı kaynakları öylesine sıralamak yerine, niye bunları seçtiğini gerekçelendirmesidir. Ancak, yazarın belirli bir kaynağa gösterdiği güven, o kaynağa çok fazla bel bağlamasına yol açmış ve bunun sonucu da sayfalarca aynı kaynağın kullanılması olmuştur. Bu da bazı durumlarda zayıf bir içeriğe işaret etmektedir.

Kitap Arapların fethiyle başlayıp, Memlukler’in hâkimiyetine kadar süren dönemde Qus’un aldığı ve buradan yapılan göçlerin tarihi ile siyasi tarih ve şehirdeki kabilevi ve etnik çeşitliliğini birbirine bağlamada yararlı bir kaynak olmaya devam etmektedir.

Bütün olarak bakıldığında kitap, bu doğu şehrine, değerlendirme içermeyen, ancak araştırmacıların bazı kaynakları çıkarsamasına olanak veren genel bir giriş olarak sınıflandırılabilir. Bunun yanında araştırmacılar, Qus’taki kadınların ve Hristiyanlar ve Şiiler gibi dinî azınlıkların durumlarına dair bir tasvirden de yararlanacaklardır.

Mustafa Abulhimal

Çeviren Metin Yeğenoğlu

Abulhimal, Mustafa. “Turkish abstract of 'Qus in Islamic History'". Translated by Çeviren Metin Yeğenoğlu. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 289. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.